Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thoát vị đĩa đệm đang có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. Vậy thoát vị đĩa đệm là gì? Cogimoi sẽ cung cấp các thông tin cần biết về căn bệnh này trong bài viết dưới đây. 

Thoát vị đĩa đệm

Đĩa đệm cột sống có trung tâm mềm như thạch được bao bọc bởi lớp cao su bên ngoài cứng.

Thoát vị đĩa đệm đề cập đến vấn đề với một trong những đệm (đĩa) cao su nằm giữa các xương (đốt sống) xếp chồng lên nhau để tạo nên cột sống của bạn.

Nó là sự dịch chuyển của vật liệu đĩa đệm ra ngoài giới hạn của không gian đĩa đệm. Các thuật ngữ lồi đĩa đệm, phồng đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm, vỡ đĩa đệm, trượt đĩa đệm đều có nghĩa giống nhau và ngụ ý rằng chất liệu đĩa đệm đã rời khỏi không gian đĩa đệm bình thường.

Thoát vị đĩa đệm, có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của cột sống, nhất là lưng dưới. Tùy thuộc vào vị trí, nó có thể dẫn đến đau, tê hoặc yếu ở cánh tay hoặc chân.

Nhiều người không có triệu chứng từ thoát vị đĩa đệm. Đối với những người có triệu chứng, chúng có xu hướng cải thiện theo thời gian. Thường không cần thiết phải phẫu thuật để chữa trị.

Triệu chứng

Hầu hết các đĩa đệm thoát vị xảy ra ở lưng dưới, nhưng cũng có thể xảy ra ở cổ. Các dấu hiệu và triệu chứng phụ thuộc vào vị trí của đĩa đệm và dây thần kinh. Đĩa đệm thường ảnh hưởng đến một bên của cơ thể.

• Đau cánh tay hoặc chân. Nếu thoát vị đĩa đệm ở lưng dưới, bạn thường cảm thấy đau ở lưng, mông, đùi và bắp chân. Bạn cũng có thể bị đau ở một phần bàn chân.
• Đối với thoát vị đĩa đệm ở cổ. Bạn thường cảm thấy đau nhất ở vai và cánh tay. Nó cũng có thể xuất hiện ở cánh tay hoặc chân của khi bạn ho, hắt hơi hoặc di chuyển. Cơn đau thường kéo dài và nhức nhối.

• Tê hoặc ngứa ran. Người bệnh bị tê ngứa ở phần cơ thể do các dây thần kinh bị ảnh hưởng.
• Suy yếu cơ bắp. Cơ bắp có các dây thần kinh bị ảnh hưởng có xu hướng yếu đi. Điều này có thể khiến bạn vấp ngã hoặc ảnh hưởng đến khả năng hoặc giữ đồ.

Nguyên nhân

Bệnh này là kết quả sự hao mòn do lão hóa. Khi con người già đi, đĩa đệm kém linh hoạt và dễ bị rách, vỡ dù tác động nhẹ.

Hầu hết mọi người không thể xác định chính xác nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm. Đôi khi, sử dụng cơ lưng thay vì cơ chân và cơ đùi để nâng vật nặng có thể dẫn đến bệnh, cũng như có thể bị trẹo và xoay trong khi nâng. Ngoài ra cũng có thể do lực tác động đến lưng hay chấn thương ảnh hưởng đến xương khớp.

Các yếu tố rủi ro

• Cân nặng. Trọng lượng cơ thể dư thừa gây thêm căng thẳng cho các đĩa đệm ở lưng dưới.
• Nghề nghiệp. Những người có công việc đòi hỏi thể chất có nhiều nguy cơ mắc các vấn đề về lưng hơn. Lặp đi lặp lại nâng, kéo, đẩy, cúi người sang một bên và vặn người cũng có thể làm tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.

• Di truyền học. Một số người có khuynh hướng phát triển thoát vị đĩa đệm.
• Hút thuốc lá. Người ta cho rằng hút thuốc làm giảm lượng oxy cung cấp cho đĩa, khiến chúng nhanh chóng bị hỏng hơn.
• Lái xe thường xuyên. Ngồi lâu kết hợp với rung lắc từ động cơ xe có thể gây áp lực lên cột sống.
• Ít vận động. Tập thể dục thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa.

Biến chứng

Thoát vị đĩa đệm có thể chèn ép toàn bộ cột sống, các dây thần kinh của xương sống. Trong một số trường hợp hiếm hoi, phẫu thuật khẩn cấp có thể được yêu cầu để tránh bị suy yếu hoặc liệt vĩnh viễn.

Tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp nếu bạn có:

Các triệu chứng tồi tệ hơn. Đau, tê hoặc yếu có thể tăng đến mức cản trở các hoạt động hàng ngày của bạn.

Rối loạn chức năng bàng quang hoặc ruột. Hội chứng Cauda equina có thể gây ra tình trạng tiểu không tự chủ hoặc khó đi tiểu ngay cả khi bàng quang đầy.

Gây mê. Sự mất cảm giác tiến triển này ảnh hưởng đến các khu vực có thể chạm vào yên ngựa – đùi trong, mặt sau của chân và khu vực xung quanh trực tràng.

Các lựa chọn điều trị cho một đĩa thoát vị

Việc điều trị bệnh phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và tổn thương dây thần kinh rõ ràng. Hầu hết các trường hợp thoát vị đĩa đệm được cải thiện trong sáu tuần đến ba tháng kể từ chấn thương ban đầu. Trong nhiều trường hợp, thuốc và vật lý trị liệu có thể điều trị khỏi.

Thuốc

Thường được sử dụng để kiểm soát đau, viêm, co thắt cơ và rối loạn giấc ngủ. Chúng có thể liên quan đến steroid, thuốc chống viêm không steroid (NSAID), thuốc giảm đau và thuốc giãn cơ để giúp kiểm soát các triệu chứng và giảm viêm.

Vật lý trị liệu chuyên biệt về cột sống  

Thường được kê đơn với mục tiêu hỗ trợ làm dịu cơn đau và viêm, cải thiện khả năng vận động và sức mạnh, đồng thời giúp đạt được các hoạt động hàng ngày một cách dễ dàng và khả năng hơn. Các bài tập tập trung vào việc cải thiện sức mạnh cốt lõi, sức mạnh cột sống, sự phối hợp và tính di động của cột sống.

Tiêm Steroid ngoài màng cứng 

Thường được sử dụng khi các biện pháp khác không có tác dụng hoặc trong nỗ lực hoãn phẫu thuật. Những mũi tiêm này đưa một lượng nhỏ ‘cortisone‘ vào cột sống. Cortisone là một loại thuốc chống viêm mạnh có thể làm giảm viêm dây thần kinh và giảm đau do rễ thần kinh bị kích thích. Phương pháp điều trị này không phải lúc nào cũng thành công nhưng có thể giúp ích trong thời gian ngắn.

Phẫu thuật

Khi được xác định và điều trị đúng cách, hầu hết bệnh nhân sẽ không cần phẫu thuật. Đối với một số bệnh nhân mà sự chèn ép dây thần kinh vẫn còn quá nhiều, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu thường thành công cao trong việc loại bỏ các triệu chứng và cho phép mọi người trở lại lối sống năng động và đầy đủ.

Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ vật liệu đĩa đệm bị lệch ra ngoài và giảm áp lực khó chịu. Phẫu thuật có thể được khuyến nghị nếu có cơn đau không thể chịu đựng được mà không thể điều trị được bằng thuốc, tình trạng suy nhược ngày càng trầm trọng. Cụ thể chúng chèn ép tủy sống hoặc các vấn đề về ruột hoặc bàng quang.

Tổng kết

Nếu xuất hiện các triệu chứng bệnh, cần phải liên hệ với bác sĩ càng sớm càng tốt. Tình trạng này được chẩn đoán càng sớm thì càng có thể được điều trị nhanh chóng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn càng sớm.